''İnsan yüzü fark edilebilmek için değişti''

ABD'li araştırmacılar, hayvanlara kıyasla birbirlerini koklayarak tanımaya çalışmayan insanların nasıl farklı yüzlere sahip olabildiği sorusunu araştırdı. University of Berkeley, California tarafından yapılan araştırmada, insan yüzünün fark edilebilmek adına değişim geçirdiği sonucuna varıldı.

 

Araştırmacılar, ABD Ordusu'ndaki erkek ve kadın askerlere ait vücut ölçüleri bulunduran 1988 yılına ait bir veri tabanı kullanarak yüz çeşitliliğini temsil eden olasıkları ortaya koydu. Amerika, Afrika ve Avrupa kökenli askerlerin alın-çene mesafesi, kulak uzunluğu, burun genişliği ve göz bebekleri arasındaki mesafe gibi farklılıkları değerlendiren bilim insanları, yüze ait özelliklerin vücuttaki diğer kısımlara göre çok daha belirgin farklılık gösterdiğini tespit ett. En belirgin farklılıkların ise göz, ağız ve burnu içeren üçgen bölgede yer aldığı anlaşıldı.

 

Araştırmada, 2008'de başlatılan 1000 Genomes projesinden elde edilen veriler de kullanıldı. Proje kapsamında binden fazla insanın genom yapısı analiz edildi ve dünya genelinde 40 milyondan fazla genetik çeşitlilik kayıtlara geçirildi. Genomların yüz şeklini belirleyen bölgelerini inceleyen bilim insanları, yüzle ilgili olmayan boy gibi özelliklerle bağlantılı çeşitliliklerin daha fazla olduğunu gördü.

 

Beynimiz de yüz tanımaya odaklı

 

Nature Communications dergisinde yayımlanan araştırmada, burun genişliği veya gözler arasındaki mesafenin tek bir olasılığa mı bağlı olduğu yoksa doğal seçilimle mi ortaya çıktığı sorusu soruldu. Uzun kollara sahip insanların genelde uzun bacaklara sahip olduğu görülürken, geniş burunlu insanların genelde göz aralığının fazla olmadığı görüldü. Benzer olarak, göz aralığı fazla olan insanların geniş burunlu olmadığı anlaşıldı. Buradan yola çıkarak, yüz farklılıklarının evrimsel süreçle ortaya çıktığı savunuldu.

 

Davranış ekolojisi uzmanı Michael Sheehan, 'hayvanların birbirlerini tanımak için koku veya sesleri kullandıklarını, özellikle gece hareket eden hayvanların yüz tanımına ihtiyacı olmadığını' söyledi. Bu durumun insanlarda tam tersi olduğunu belirten Sheehan, "İnsan beyninde yüz tanımak için özelleşmiş bir bölüm bile bulunuyor. Araştırmamızda, insanların kendilerine özgü görünüme sahip olmak ve kolayca seçilebilmek için değişim gösterdiği sonucuna varıldı. Aksi takdirde birbirimize çok benzeyecektik" dedi.

 

Araştırmada yer alan bir diğer isim olan popülasyon genetiği uzmanı Michael Nachman, "Genetik çeşitlilik, doğal seleksiyon tarafından ayıklanırmış gibi görünürken, fiziksel özellikler hayatta kalabilmek için büyük rol oynuyor. Ancak yüz tamamen tersini söylüyor. Seleksiyon çeşitliliği yaratıyor. Tüm bunlar bireylerin birbirlerini tanıyabilmesi için gerekli olan değişimle uyumlu görünüyor" dedi.

 

Sheehan ise boy gibi fiziksel özellikleri birbirimizi tanımak için her zaman kullandığımızı ancak yüz farklılığının çok daha baskın olduğunu vurguladı.

 

Al Jazeera