14 yılda ekonomideki tüm ezberler bozuldu

STAR bugün 15. yaşına girdi. 11 Mart 1999’da yayın hayatına başlayan STAR, geçen süreçte logosundan içeriğine yaşadığı değişimle bugünlere daha da güçlenerek geldi. Dile kolay, 14 yıl geride kaldı. 14 yılda Türkiye’de siyasetten ekonomiye çok şey değişti. 21 Şubat 2001’de iflasın eşiğinden dönen Türkiye önce enflasyondaki tüm ezberleri bozdu. Sıkı bir maliye ve para politikası sonucu yüksek enflasyon maceramız 2004’te sona erdi. 1999 yılının başında yüzde 69.7 olan enflasyon 2004 yılında 30 yıl sonra tek haneye indi. O tarihten bu yana da bazı yıllar hariç yüzde 10’un altında seyretti. Geçen yılı yüzde 6.16 ile kapattık.

Geçen 14 yılda büyük bir değişim geçiren Türkiye’de paranın da değeri değişti. Enflasyondaki düşüşün de desteğiyle önce sıfırlar atıldı. Ardından TL’nin ilk kez bir simgesi oldu. STAR yayın hayatına başladığında 3 bin dolar seviyesinde olan kişi başına düşen milli gelir bugün 3 katını aştı. IMF ile para ilişkisini ilişkisini de bu dönemde bitiren  Türkiye, dünya devleri işçi çıkarırken işsizliği de yüzde 9’lar seviyesine indirmeyi başardı. Aynı dönemde ihracat ise 27 milyar dolardan 152.6 milyar dolara kadar çıktı. AK Parti Hükümeti’yle birlikte sağlanan siyasi istikrar sayesinde Türkiye yabancıların da ilgi odağı haline geldi. 2001 krizinde sermaye çıkışı yaşanırken, son 10 yıldaki yabancı sermaye yatırımı 110 milyar $ oldu.

16’ncı ekonomi olduk hedef ilk 10’a girmek

Geçen 14 yıllık süreçte, faizin bittiğine de şahit olduk. Türkiye 21 Şubat 2001’de patlak veren krizde yüzde 7.500’leri gören faizde yıllardır süren kısır döngüyü de geride kalan 14 yılda yenmeyi başardı. O tarihlerde aylık yüzde 8-12 aralığında olan otomobil, konut ve ihtiyaç kredileri bugün artık yüzde 0.5-1.00’ler düzeyinde.

Milyonların hayatı kolaylaştı

Merkez Bankası’nın bugün yüzde 5.50’de seyreden politika faizi ise 2001’de yüzde 273’ü bile görmüştü. Düşen faizlerin ekonomiye katkısı da büyük oldu. Milyonlarca insana ev ve otomobil sahibi olmanın yolu açıldı. 14 yılda trafikteki araç sayısı 9 milyondan 17 milyona, iç hatlarda uçan yolcu sayısı ise 5 milyondan 64.5 milyona çıktı. İletişim alanında da büyük gelişmeler yaşandı. 1999 yılında 9 milyon olan cep telefonu abone sayısı 70 milyona dayandı. Geçen süreçte emlakta da büyük hamle görüldü. 565 bin konut yaparak ev sahibi olmayı kolaylaştıran TOKİ, özel sektörü de hareketlendirdi. Benzer gelişmeler enerjide de oldu. Liberalleşmeyle birlikte enerji üretimi ağırlıklı olarak özel sektöre geçti. Özetle; Türkiye 14 yılda değişti, gelişti; 16’ncı büyük ekonomi haline geldi. Türkiye’nin şimdi daha büyük hedefi var: Türkiye Cumhuriyeti’nin 100. yılında dünyada ilk 10 ekonomi arasına girmek.

İŞ DÜNYASI: STAR DEĞİŞİMİN SESİ

Türkiye Odalar ve Borsalar (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu: STAR, başarılı ve ilkeli habercilik anlayışı ile her geçen gün büyümeye ve saygınlığını artırmaya devam ediyor. STAR Gazetesi’ni, ülke gündemine getirdiği objektif bakış açısı, ‘halkın gerçekleri öğrenme hakkı’ kavramının uygulanmasındaki titizliği ve başarılı mesleki çalışmaları için de ayrıca kutlamak istiyorum. Türkiye’nin petrolü yok ama ‘girişimci’ insanları var. Bu noktada, ekonomi sayfalarında Türk girişimcilerinin tanıtılmasında önemli rol üstlendiniz.

TUSKON Yönetim Kurulu Başkanı Rızanur Meral: Son 10 yıldır gelen siyasi istikrarla birlikte ülkemizde ekonomik, sosyal ve demokratik açıdan yaşanan değişim ve gelişmenin kamuoyuna aktarılmasında önemli bir görev ifa eden STAR Gazetesi’nin dünya ve Türkiye’de yaşanan gelişmeleri aktarmadaki başarısını her zaman takdirle karşılıyor ve kuruluş yılını TUSKON’un 46 bin üyesi adına kutluyoruz. Bu 14 yıllık süreçte, STAR, güçlü yazar kadrosu ve haber ekibiyle önemli bir rol üstlendi, medyada belirleyici oldu.

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mehmet Büyükekşi: Geleneksel düşünce kalıplarının kırıldığı; değişimin önem kazandığı, bilginin, haberin, baş döndürücü bir hızla dünyayı dolaştığı bir çağdayız artık. Böyle bir çağda; STAR’ın adım adım değişerek, geleneksel kalıpların dışına çıkarak, dünyadaki ve Türkiye’deki değişimi doğru okuyarak ortaya koyduğu gazetecilik çizgisini, her dönem takdirle karşıladık. Bu vesile ile STAR’ın kuruluş yılını en içten duygularla kutluyor, başarılar diliyoruz.

1999 - Bülent Ecevit’in başkanlığındaki DSP azınlık hükümetinin iş başında olduğu bu yıl ekonomiyi sarsan depremler yaşandı. 17 Ağustos 1999’daki Gölcük depreminde 17 binden fazla, 12 Kasım’daki Düzce depreminde ise 845 kişi öldü. Türkiye deprem vergisi ile tanıştı.

2000 - Petrol Ofisi, 1.2 milyar dolara İş-Doğan ortaklığına satıldı. Etibank ve Bank Kapital’e el konuldu. Hazine zordaki Ziraat ve Halkbank’a görev zararlarına karşılık 5 katrilyona varan tahvil verdi. Her iki bankanın da yeniden yapılandırılması kararlaştırıldı.

2001 - 19 Şubat’ta MGK’da yaşanan gerginlik krizin ilk işareti oldu. Borsa yüzde 14.6 düştü. 21 Şubat’a gelindiğinde repo faizi yüzde 7.500’e çıktı. Aynı gün dalgalı kura geçildi. Ecevit 27 Şubat’ta ABD’deki Kemal Derviş’i çağırdı. Kabineye giren Derviş, peş peşe yasa çıkardı.

2002 - Siyasi belirsizliğin gündemden düşmediği bir yıldı. 7 Temmuz’da 3 bakan ile birlikte 13 DSP’li istifa etti. Hükümet çoğunluğu kaybedince 3 Kasım’da erken seçim kararı alındı. AK Parti 3 Kasım seçimleriyle iktidara geldi. Erdoğan Acil Eylem Planı açıkladı.

2003 - Irak Savaşı’nın başladığı ve tezkerenin reddedildiği bu yılda ekonomi 5.3 büyüdü. Aynı yılın ortalarında ise Çukurova ve Kepez Elektrik ile İmar Bankası’na el konuldu. 20 Kasım’da ise Levent’teki HSBC Bank ve İngiltere’nin İstanbul Konsolosluğu önünde patlama oldu.

2004 - TL’den 6 sıfır atılmasına ilişkin karar 31 Ocak tarihli Resmi Gazete’de yayınlandı. 8 Şubat’ta Uzan Grubu’na ait 219 şirkete el konuldu. 10 Nisan’da işadamı Sakıp Sabancı hayatını yitirdi. Yıl sonunda ise IMF ile ilk kez krize girmeden stand-by anlaşması yapıldı.

2005 - Yüksek enflasyon nedeniyle herkesin milyarder olduğu Türkiye’de 1 Ocak’ta ‘kuruşlu’ günler yeniden başladı. Trilyon ve katrilyon devri bitti. Koç Holding, Tüpraş’ı 4 milyar 140 milyon dolara aldı. Yılın ikinci satışı ise Telsim oldu. Telsim’i 4.5 milyar dolara Vodafone aldı.

2006 - Dönemin Maliye Bakanı Kemal Unakıtan, tartışma konusu olan  Galataport’un iptal edildiğini açıkladı. Aylarca kuş gribinin konuşulduğu 2006’da yaşanan ölümler nedeniyle 8 milyon çıkma tavuk itlaf edildi. İşadamı Hüsnü Özyeğin Finansbank’ı 2.7 milyar dolara Yunan bankası NBG’ye sattı.

2007 - Bolu Dağı Tuneli’nin açıldığı bu yıl, cep telefonu abonelerine numara taşıma hakkı getirildi. 7 Mart’taki ihalede İstanbul Levent’teki Karayolları arazisini 800 milyon dolara Zorlu aldı. 1 Nisan’da TMSF Dinç Bilgin’e ait şirketlere el koydu. 5 Aralık’taki ihalede ise ATV-Sabah 1.1 milyar dolara Çalık’ın oldu.

2008 - 2008 de satışların yoğun olarak konuşulduğu bir yıldı. Koç, Migros’u 1.9 milyar dolara sattı. Tekel’in sigara bölümü ise 1.7 milyar dolara BAT’ın oldu. Yılın sonunda ise ABD’de mortgage krizi patlak verdi. Kriz aynı yılın sonunda Avrupa’ya sıçradı, Lehman başta olmak üzere bankalar patır patır döküldü.

2009 - YTL’den ‘Yeni’ ibaresi 1 Ocak’ta kalktı. Davos’ta Erdoğan’ın ‘One minute’ çıkışının da yaşandığı 2009’da başta ABD olmak üzere tüm ülkeler krize karşı paketler açıkladı. Türkiye de ÖTV artışının da aralarında bulunduğu adımlar attı. Yılın sonuna doğru ise AB, Yunanistan’ı kurtarmaya karar verdi.

2010 - Türkiye 2010’da izlediği politikalarla, kriz nedeniyle zor günler geçiren Avrupa’dan tamamen ayrıştı. IMF ile de yollarını ayıran Türk ekonomisi % 9.2’lik yüksek büyüme hızı elde ederek Avrupa’da liderliği yakaladı. Angus ithalatı, Doğan’ın Petrol Ofisi’ni satması yılın diğer öne çıkan gelişmeleriydi.

2011 - Tunus’ta ateşlenen ve Mısır’da Tahrir meydanına uzanan Arap Baharı’yla yeni yıla başladık. Aynı yıl tarihin en kapsamlı ‘af yasası’ ile milyonlarca mükellef devletle barıştı. ABD’nın notu 6 Ağustas’ta AA+’ya düştü. Aynı yıl Avrupa için de çok zor geçti. Avrupa’daki kriz 5 ülkede iktidarı koltuğundan etti.

2012 - Türkiye’nin kredi notuna yıllardır konan ‘ipotek’ kalktı. Dünyada bir çok ülkenin notu düşerken, kredi notumuz 18 yıl aradan sonra sınıf atlayarak ‘yatırım yapılabilir’ seviye olan BBB’ye çıktı. 2012’de önemli yasalar günlük hayatımıza girerken, TL’nin yeni simgesi de bu yıl belli oldu.