20 Nisan 2024 Cumartesi / 12 Sevval 1445

Evren sustu mahkeme Emniyet Genelkurmay ve MİT’e sordu

12 Eylül sanığı Kenan Evren, müdahillerin sorularını cevapsız bıraktı. Mahkeme, Genelkurmay, MİT ve Emniyet’ten darbe öncesi planları, Gün Sazak suikasti ve yabancı ajanlarla ilgili bilgi istedi.

MUSTAFA TÜRK / ANKARA23 Kasım 2012 Cuma 07:00 - Güncelleme:
Evren sustu mahkeme Emniyet Genelkurmay ve MİT’e sordu

KENAN Evren ve Tahsin Şahinkaya’nın yargılandığı 12 Eylül Darbesi davasına bakan Ankara 12. Ağır Ceza Mahkemesi üç gündür devam eden duruşma sonunda aldığı ara kararda Genelkurmay, MİT ve Emniyet’ten bilgi ve belge istenmesine karar verdi. Mahkeme, Genelkurmay’dan 12 Eylül 1980 öncesi komutanların yaptığı toplantıların tutanaklarını, Bayrak Harekat Direktifi ve darbe günü ve sonrasıyla ilgili planları, Haydar Saltık’ın hazırladığı planları istedi. MİT ve Emniyet’ten eski Bakan Gün Sazak suikastiyle ilgili bilgi ve belgeleri, MİT’ten 1 Mayıs 1977 öncesi İstanbul’a gelen yabancı ülke ajanlarıyla ilgili bilgi ve belgelerin istenmesine karar verdi. 12 Eylül darbesinin 10’uncu duruşmasında Kenan Evren ile Tahsin Şahinkaya’nın yargılanmasına devam edildi. Ankara 12. Ağır Ceza Mahkemesi’ndeki duruşmaya, sanıkların avukatı Bülent Hayri Acar, TBMM, Başbakanlık, CHP, MHP ve DİSK’in de arasında yer aldığı bazı tüzel kişilerin avukatları ile diğer bazı müdahiller ve avukatları katılıyor. Sanıkların görüntüleri dün de duruşma salonundaki 4 LCD ekrana yansıtıldı. Sanıkların yine yataklarında olduğu görüldü.

Evren kritik sorularda dudak büktü

Evren, ilk birkaç sorunun ardından yalnızca ‘Hayır’ ve ‘Cevap yok’  ifadelerini kullanırken, sonraki soruların ardından tamamen sessiz kaldı. Beyaz gömlek üzerine siyah kazak giyen Evren, sorular sırasında pet şişeden su içti. Evren’in masasının yanındaki ilaç kutuları dikkati çekti. Evren duruşmanın öğleden sonraki bölümünde de müdahiller ve avukatların sorularının hiçbirine yanıt vermedi. Yatağında yarı yatar bulunan Evren, çoğunlukla ellerini karnının üzerinde birleştirerek, soruları dinledi. Avukatların soruları sırasında Evren’in zaman zaman pet şişeden su içtiği görüldü. Telekonferans yöntemiyle sorgusu yapılan sanık Evren kritik sorular karşısında zaman zaman dudak büktü bazen de gülümsedi.

Sanık Kenan Evren’e soru yöneltmesinin ardından Ankara 12. Ağır Ceza Mahkemesi Başkanı Süleyman İnce, duruşmaya ara verildiğinde Maliye Bakanlığı Mali Suçları Araştırma Kurulu’nun (MASAK), kamuoyunda bilinen adıyla TBMM Darbeleri Araştırma Komisyonu’nun talebi üzerine Ahmet Kenan Evren, Ali Tahsin Şahinkaya, Nurettin Ersin, Nejat Tümer ve Osman Sedat Celasun ile bu kişilerin birinci derece yakınları, kardeşleri, torunları ve birinci derece kayın hısımlarının 1 Ocak 1977-24 Eylül 2012 arasındaki mal varlıklarındaki esaslı değişimlerle ilgili rapor hazırlanmasının talep edilmesi üzerine, rapor hazırlanarak, komisyona gönderildiği ve 2 klasör halindeki rapor ve eklerin bilgi mahiyetinde mahkemeye gönderildiğine ilişkin yazısı okundu. Ardından Cumhuriyet savcısı Cemil Tuğtekin’den görüşü soruldu.

Tuğtekin, Genelkurmay ve MİT Müsteşarlığı’na müzekkere yazılarak 11 Eylül 1979’da faaliyete geçen Haydar Saltık’ın başında bulunduğu çalışma grubuna ilişkin  bir bilgi yazışma, toplantı ve karar tutanağının bulunup bulunmadığının sorulmasını istedi. Tuğtekin, MİT Müsteşarlığı’ndan, 27 Mayıs 1980’de öldürülen eski Bakan Gün Sazak’a yönelik eyleme ilişkin herhangi bir bilgi bulunup bulunmadığının sorulması talebinde bulundu.

Saltık’ın iki kurmayı araştırılsın

MHP’nin avukatı Yücel Bulut da Gün Sazak cinayetine ilişkin bütün bilgi ve belgelerin MİT Müsteşarlığı ve Emniyet Genel Müdürlüğü’nden istenmesini talep etti. Sazak cinayetine ilişkin sıkıyönetim mahkemesi belgelerinin dosyaya eklenmesini isteyen Bulut, Sazak’ın korumasının geri çekilmesi konusunda dönemin Sıkıyönetim Komutanı Nihat Özer’in tanık olarak dinlenmesi talebinde bulundu. TEKEL eski Genel Müdürü Esat Güçhan’ın da tanık olarak dinlenmesini isteyen Bulut, Haydar Saltık’ın ekibindeki iki kurmay subayın tespit edilmesi için Genelkurmay Başkanlığı’na yazı yazılmasını talep etti. Bulut, MHP Genel Merkezi’ne 12 Eylül öncesinde yapılan bombalı saldırılarla ilgili belgelerin MİT Müsteşarlığı ve Emniyet Genel Müdürlüğü’nden talep edilmesini istedi.

Dava 17 Ocak 2013’e ertelendi

Verilen 45 dakikalık aranın ardından mahkeme aldığı ara kararı açıkladı. Genelkurmay ve MİT’ten bazı bilgi ve belgelerin istenmesine karar vern mahkeme duruşmayı 17 Ocak 2013 saat 10.00’a erteledi.

Mahkeme MİT’ten yabancı ajanların adlarını istedi

-Mahkeme, Genelkurmay Başkanlığı’na yeniden yazılacak müzekkere ile 12 Eylül 1980 darbesi öncesinde, Genelkurmay Başkanı ve kuvvet komutanları arasında yapıldığı iddia edilen toplantılara ilişkin tutanakların, Bayrak Harekat Direktifi’nin ve 12 Eylül darbesinin yapıldığı gün ve sonrasıyla ilgili hazırlanan planların onaylı bir örneğinin istenmesini kararlaştırdı.

-Haydar Saltık tarafından hazırlandığı ileri sürülen raporun onaylı suretini ve bu raporun hangi ekipçe hazırlandığının tespitini isteyen mahkeme, bu belgelerin gönderilmemesi halinde, belgelerin bulunamayış sebebi ile askeri mevzuata göre imha edilmişse buna ilişkin belgelerin gönderilmesinin istenmesine karar verdi.

-Mahkeme sanıkların mal varlığının araştırılmasıyla ilgili MASAK’tan gelen rapor ve eklerinde dava dışında kalan kişilerin mali bilgileri bulunduğundan tüm rapor ve eklerin 15 gün süreyle örnek alınmaksızın incelenebileceğine, daha sonra emanete alınmasına hükmetti.

-Mahkeme, MİT Müsteşarlığı ve Emniyet İstihbarat Daire Başkanlığı’ndan, 27 Mayıs 1980’de öldürülen eski Bakan Gün Sazak’a yönelik eyleme ilişkin herhangi bir bilgi bulunup bulunmadığının sorulmasına karar verdi.

-TBMM Darbeleri Araştırma Komisyonu’na yazılacak müzekkereyle komisyonun 12 Eylül ile ilgili raporunun hazırlanması beklenmeksizin, darbede yer alan kişilerin yaptıkları toplantı, aldıkları karar ve planlarla ilgili kurumlardan herhangi bir belge geldi ise bu belgelerin gönderilmesinin istenmesine karar veren mahkeme, komisyonun 12 Eylül ile ilgili raporunu tamamlaması durumunda sadece bu bölüme ilişkin raporun gönderilmesinin istenmesini kararlaştırdı.

-Mahkeme, komisyona, ‘devlet sırrı’ niteliğinde bir belge gelmesi durumunda, CMK’nın 125. maddesi dikkate alınarak belgenin mahkemeye gönderilmesinin istenmesine karar verdi.        

-Mahkeme,  MİT Müsteşarlığı’na müzekkere yazılarak, iddianamede de yer verilen 1 Mayıs 1977 olayları öncesinde İstanbul Yeşilköy Havaalanı’na indikten sonra Intercontinental Oteli’ne yerleştikleri iddia edilen yabancı ülke ajanları ile ilgili ellerinde bulunan belgelerin gönderilmesinin istenmesini kararlaştırdı.

Dönemin Genelkurmay Başkanı Kenan Evren ile Hava Kuvvetleri Komutanı Tahsin Şahinkaya’nın sanık olarak yer aldığı 12 Eylül davasında, Evren ve Şahinkaya’nı ‘ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına’ çarptırılmaları isteniyor.

İddianamede, Evren ile Şahinkaya’nın “Türkiye Cumhuriyeti Anayasasını Ortadan Kaldırmaya ve Anayasa İle TBMM’yi Ortadan Kaldırmaya veya Görevini Yapmasına Engel Olmaya Cebren Teşebbüs Etmek” suçunu işledikleri kaydediliyor.