Kadına şiddet uygulayan milletvekiline dokunulacak

YENİ anayasada dokunulmazlık ve yasama sorumsuzluğu yazılırken kadına şiddet uygulayan, cinsel istismar suçunu işleyen milletvekillerinin dokunulmazlığının, adam öldürme suçu gibi dokunulmazlık kapsamı dışında olması gündeme geldi. Öneriyi BDP gündeme getirirken, diğer partiler düşünme kararı aldı.

Vekilin evinde arama izne tabi

Anayasa Uzlaşma Yazım Komisyonu’nun son toplantısında “yasama sorumsuzluğu ve dokunulmazlığı” maddesi ele alındı. AK Partili Ahmet İyimaya, Meclis’in dokunulmazlığın yanında tutuklama, gözaltına alma, bir milletvekilinin evinde arama yapma yetkilerini bölerek kullanmasına olanak tanıyacak bir düzenleme yapılmasını önerdi. CHP, kürsü dokunulmazlığı kapsamı dışında kalan tüm suçlardan milletvekillerinin tutuksuz yargılanmasını istedi. Diğer partiler ise otomatik yargılamanın belli suçlardan yapılması yönünde tavır koydu. Yargılama konusunda bir uzlaşma sağlanamadı.

Kadına şiddete otomatik yargılama

Anayasa’ya göre ağır cezayı gerektiren suçlarda suçüstü hali yapılması halinde milletvekilleri dokunulmazlığının kaldırılmasına gerek kalmadan yargılanabiliyor. Bu maddenin nasıl düzenleneceği de tartışıldı. Kasten adam öldürme ve suçüstü hallerin kapsam dışında bırakılması konusunda görüş birliğine varıldı. BDP ayrıca, suçüstü haller, kadına yönelik şiddet, cinsel bütünlüğe karşı işlenen suçların dokunulmazlık kapsamı dışında olmasını önerdi. MHP’nin önerisinde, milletvekillerinin Meclis kararı olmadıkça aranamayacağı, sorgulanamayacağı, tutuklanamayacağı önerildi. Ancak MHP terör suçları ve suçüstü hallerinin dokunulmazlık kapsamı dışında kalmasını istedi.

Kadına yönelik suç vekil seçtirmeyecek

ALT Yazım Komisyonu, mevcut Anayasa’da vekil seçilmeye engel suçlar arasında sayılan “taksirli suçlar hariç bir yıl veya daha fazla hapis cezasına hüküm giymiş olanlar; zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık” şeklindeki suçlara, “cinsel dokunulmazlığa karşı suçlar, kadına ve çocuğa yönelik şiddet, işkence insanlığa karşı suçlar” hükmünü ekledi. Böylece kadına şiddet uygulayanlar bir gün dahi ceza almış olsalar milletvekili seçilemeyecekler.

Tutuklamaya Meclis izni şart

Komisyonda “TBMM’nin kuruluşu ve milletin temsili” başlıklı bölümde kadınların siyasete girmesini teşvik amacıyla “eşit temsil ilkesi” fıkrasının yazılmasını kararlaştırdı. Komisyon, bir milletvekili hakkında tutuklama, gözaltı, arama ve yakalama kararı verilmesinin Meclis kararı ile mümkün olması yönünde bir düzenleme yapılmasını da benimsedi. Komisyonda benimsenen bir başka görüş de milletvekillerinin yargılama sürecine ilişkin mevcut Anayasa’nın 14’üncü maddesineki ‘darbe’ suçundan yargılananların milletvekili seçildikten sonra da haklarındaki mahkeme sürecinin devam etmesini hükme bağlıyor. Madde kabul edildiğinde hangi suç olursa olsun bir milletvekilinin tutuklanması, gözaltına alınması, yakalanması ya da arama yapılması Meclis kararı ile mümkün olacak.

Dinleme için izin istensin

Milletvekillerinin telefonlarının dinlenebilmesi için de ‘izin’ mekanizması gündeme geldi, ancak henüz netlik kazanmadı.

KONUKEVİNDEKİ KADINA KODLU KİMLİK

Konuya ilişkin yönetmelik yayınlandı. Konukevinde çalışanlar kadını korumak gerekçesiyle temel hak ve özgürlüklere kısıtlama getiremeyecek. Gizlilik kararı ile konukevine kabul edilen kadınlara kodlu kimlik verilecek.