Emzirmede karşılaşılan sorunlar!

Zorluklar çıkabiliyor, pembe hayalleri bir anda kara bulutlar kaplayabiliyor. Ümitsizlik ve yılgınlık hissine kapılabiliyor anneler. O hep anlatılan ve önerilen 'mucizevi' anne sütüyle beslemek istiyorlar yavrularını ama çeşitli nedenlerle her zaman mümkün olamayabiliyor. Annelerin bilmesi gereken çok önemli bir konu, bu sorunların sadece kendi başlarına gelmediği, emzirmede en sık karşılaşılan sorunlar olduğu. Bu nedenle emzirmekten vazgeçmemek ancak gerektiğinde doktora başvurmak şart. Acıbadem Levent Tıp Merkezi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Nur Beştay,  1-7 Ekim Dünya Emzirme Haftası kapsamında, emzirmede en sık karşılaşılan 8 sorunu ve çözüm yollarını star.com.tr'ye anlattı. 

 

1. BEBEĞİN AĞZINDA PAMUKÇUK OLMASI

 

Bazı zamanlarda bebeğin ağzında, dil üzerinde, yanak içlerinde veya dil altında beyaz kabarık, peynir parçası gibi oluşumlar görülebiliyor. Eğer bu beyazlıklar kaldırılırsa, altından kızarık, yanmış gibi görünen alanlar ortaya çıkıyor. Bebeğin ağzında mantar enfeksiyonu, halk arasında bilinen adıyla pamukçuk oluşması bebeğin sağlığını olumsuz etkiliyor, ağrıya yol açıyor. Üstelik emerken canının yanmasına neden olduğundan emme hissini de azaltıp, bebekte huzursuzluk, rahatsızlık ve emmeye karşı isteksizliğe yol açıyor. Bebek annenin memesini reddetmeye başlıyor. Pamukçuğun mutlaka tedavi edilmesi gerekiyor. Bunun için de doktora başvurmak şart.  

 

2. KAŞINTI

 

Süt veren annelerin göğüslerinde kaşıntıya sık rastlanılıyor. Kaşıntı nedenlerinin başında ise mantar enfeksiyonları geliyor. Bunun da en sık belirtileri; kaşıntılı, kızarık, parlak, yanma hissi olan göğüs uçları olarak karşımıza çıkıyor. Bazen üzerine bakteriel enfeksiyon da eklenebiliyor. Süt verme sırasında derinden ağrı hissediliyor. Bu nedenle göğüslerin kuru tutulması, her emzirmeden önce ve sonra sabunlu suyla temizlenip kurutulması çok önemli. Ayrıca tıbbi tedavi de gerekebildiğinden annenin göğüs uçlarında kızarıklık ve aşırı kaşıntı varsa cildiye uzmanından görüş alması gerekiyor.

 

3. GÖĞÜS UCU ÇATLAKLARI

 

Göğüs uçlarında olan çatlakların en önemli sebebleri, bebeği yanlış pozisyonda emzirmek ve annenin günlük sıvı alımının az olması. Bebeğin pozisyonunun düzeltilmesi ve uygun biçimde emzirilmesiyle bile sorunda düzelme sağlanabiliyor. Bazen bebekte, dilde olan yapısal bozukluklar da, bebeğin annesini emmesinde güçlük ve buna bağlı göğüs ucu tahrişlerine sebep olabiliyor. Doğru pozisyonda emzirme için, mutlaka hekimden veya anne sütü eğitimi veren ebe veya hemşirelerden bilgi alınması gerekiyor. Ayrıca, sütün aşırı kıvamlı olup, bebeğin emerken zorlanmasını önlemek için, anne günlük sıvı alımı mutlaka artırmalı, günlük en az 2 litre sıvı almaya, en çok da su içmeye dikkat etmeli. Çatlaklar ve kanayan göğüs uçlarının tedavisi için de mutlaka hekime danışılmalı.

 

4. SÜTÜM GELMİYOR!

 

Eğer anne, göğüs ucu çatlağı, yanlış emzirme teknikleri veya benzer nedenlerle bebeğe yeterince süt vermezse, zamanla sütü azalabiliyor. Annenin sağlıksız ve yetersiz beslenmesi ile yeterince sıvı tüketmemesi de süt miktarını azaltıyor. İlaçlar veya hormonların (doğum kontrol hapları gibi) yanısıra annenin sağlık problemleri ve bazı sistemik hastalıkları da sütün yetersiz gelmesine neden olabiliyor. Bu durumlarda mutlaka doktora danışmak gerekiyor. 

 

5. GÖĞÜSLERİN AŞIRI DOLMASI

 

Göğüslerde biriken sütün yeterince boşaltılmaması, kanallarda aşırı dolma ile ciddi ağrıya neden olabiliyor. Bazen bebeğin yeterince emmemesi, bazen de vücudun aşırı süt üretimi buna sebep oluyor. Az su içmek nedeniyle, sütün kıvamlı olması ve kanallardan kolay geçememesi de göğüslerde yer yer şişlik ve ağrı yapabiliyor. Acıbadem Levent Tıp Merkezi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Nur Beştay "Bu durumda göğüslerde şiddetli ağrı, şişme ve beraberinde vücut ısı artışı (ateş) olabilir. Mutlaka emzirme konusunda doktorunuzdan veya emzirme hemşiresinden doğru emzirme tekniklerini öğrenmelisiniz. Ayrıca, biriken sütü boşaltmak için süt sağma makineleri gerekli olabilir. Bebeği sık emzirmek, emzirme öncesi ılık duş veya göğüslere ılık havlu koymak da faydalıdır" diyor. 

 

6. GÖĞÜSLERDE AĞRILI ŞİŞLİK

 

Süt kanallarının tıkanması veya bu tıkanan kanallarda mikrop olması apseye yol açabiliyor. Bu durum göğüslerde ağrılı şişliklere, bu şişliklerin üzerinde de ısı artışına neden oluyor. Annelerin böyle bir durumda mutlaka doktora danışması gerekiyor. Çünkü hem antibiyotik kullanımı hem de bazen cerrahi olarak bu şişliğin (apsenin) boşaltılması gerekebiliyor. Ayrıca gebelik ve süt verme sırasında gelişebilecek memenin kötü huylu kitleleri de, süt vermekle alakalı şişliklerle karıştırılıp ihmal edilebiliyor. Böyle bir durumdan kaçınmak için de, süt verme döneminde oluşan her türlü meme bozukluğunun, şişliğin uzman doktor tarafından değerlendirilmesi şart.

 

7. MEME BAŞININ İÇE ÇÖKÜK OLMASI

 

Yapısal olarak, annede meme uçları belirsiz ya da içe çökük olabiliyor. Bu durumda daha gebeliğin son aylarına yaklaşınca (8.aydan sonra), göğüs uçlarını günde 4- 5 sefer çekip bırakma şeklinde masaj yapılabilir. Emzirmeden önce emzirme pompası kullanmanın ya da silikon göğüs uçlarının da faydası oluyor. Bebek emzirilirken, annenin parmakları ile göğüs ucunu belirginleştirmesi de faydalı. Göğüs ucu çöküklüğünde, emzirme hemşiresinden emzirme tekniği hakkında  bilgi almak gerekiyor. 

 

8. MEME BAŞINDAN KAN GELMESİ

 

Genellikle meme başında çatlak olması durumunda meme başından kan gelebiliyor. Fakat çatlakların yokluğunda veya çatlaklar tedavi edildiği halde ısrarla geliyorsa doktora danışmak şart. Acıbadem Levent Tıp Merkezi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Nur Beştay "Meme başı veya süt kanallarının bazı önemli hastalıklarında, sütle karışık kan gelmesi olabileceğinden, mutlaka bir uzman tarafından değerlendirilmelidir" diyor.